Havalandırma Ölçümleri
İşyerlerinde başta gelen ihtiyaçlardan birisi de havalandırma ve iklimlendirme tesisatları olmaktadır. İş yerinde çalışanların yanında ve makinaların da hava ihtiyacının karşılanması, kirlenmiş veya kirlenmekte olan havanın uygun şekilde bertaraf edilmesi ortam sıcaklık, nem ve uygun hava akımının personellerin termal konfor koşullarına uygun olarak sağlanması havalandırma ve iklimlendirme tesisatının uygun şekillerde kurulması ve çalışması sistemine bağlıdır, yönetmelikte belirtildiği gibi periyodik olarak havalandırma ölçümleri yapılması gerektiğini söyleyebiliriz.
Havalandırma sistemlerinde periyodik kontroller yılda bir defa yapılır.
İş Ekipmanları Kullanımı Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gereğince yılda en az bir defa Havalandırma ve Klima Tesisatının, projede belirtilen kriterlere uygunluğu yetkili kişiler tarafından kontrolü Havalandırma Ölçümleri veya havalandırma tesisat uygunluk periyodik kontrolü yapılması gerektiğini madde 10 da açıkça belirtmiştir. Anemometre cihazı ile ölçülen hava akım hızları neticesinde debi hesaplanarak projede olması gereken debilere ulaştığı Havalandırma Ölçümleri yapılarak kontrol edilmelidir . Bunun sonucunda uygunluk değerlendirmesi yapılır. Havalandırma ölçümleri kalibrasyonlu anemometre ile makine mühendisleri odasına kayıtlı yetkili mühendislerimiz tarafından periyodik olarak yapılmaktadır. İş ekipmanlarının periyodik kontrolleri yasal zorunluluğu diğer makalede anlatılmıştır.
Havalandırma Ölçümü ve Uygun Hava Kalitesi
Teknik olarak kabaca belirtmek gerekirse odadaki havanın kalitesi hakkında konuşmak için öncelikle oksijene ve CO2 seviyesine bakmamız gerekir. Tavsiye edilen oran ise, 1000 litre havada maksimum 1 litre CO2 veya 1000 milyon (ppm) biçiminde tanımlanabilir. Bulunduğumuz odadaki CO2 konsantrasyonu bu sınırı zamanla geçtiği gibi uzun süre kaldığı zaman içinde bulunduğu kişilerde baş ağrısı ve konsantrasyon bozukluğu gibi sıkıntılar vermektedir.
Sağlıklı bir çalışma ortamının yaratılması için öncelikle yüksek hijyen kalitesine sahip doğal yollarla sağlıklı bir hava kalitesinin olmasıdır. Ofislerde, toplantı odalarında kontrollü biçimde havalandırmak, konforu yükseltmek ve enerji tüketimini azaltmak öncelikli hedeftir. Odadaki hava şartları, sadece fiziksel, kimyasal ve biyolojik limit değerlerini kontrol altına alındığında termal konfor şartlarını sağlamış olmaktadır.
Orta büyüklükte bir ofis alanı için günde 3-8 defa ortam havalandırılmalıdır. Ortam kullanım amacına göre kişi başına saatlik taze hava ihtiyacı değişkenlik göstermekle beraber ofis – büro ortamlarında kişi başına hava miktarı 30 m3/h olması tavsiye edilir.
Uygun Havalandırma Tesisatı
Uygun Havalandırma Tesisatı
Havalandırma Tesisatı Periyodik Kontrolü | Havalandırma Ölçümleri
Teknik manada anlatmak gerekirse sistemde kullanılan motor, fan ,ısıtıcı, soğutucu gibi makine ve teçhizat güçlerinin tespit edilmesinde hangi malzemeden yapıldığı hava kanallarının fiziki yapısı ve temel özelliklerinin bilinmesi gerektiğidir. Havalandırma kanallarındaki basınç ve debi kayıplarının olmasında kanaldaki sürtünme, ara bağlantı (dirsekler) parçadaki pürüzler, yön değiştirme ve çap daralmaları – genişlemesi etkisini gözden kaçırılmamalıdır. Havalandırma Tesisatı kanallarındaki basınç kayıplarının hesabı kanal malzemesi, kanaldaki hava hızının ve kanal boyutunun bilinmesi durumlarında kanal ağının toplam basınç kaybının da hesaplanarak bulunması ile mümkün olabilir.
Havalandırma kanalındaki hava hızı ve hava debisi kanalın kullanım amacı yapının cinsi ile gürültü durumuna bağlı olmaktadır. Tesisin havanın kullanım amacına göre uygun hızı seçmek gerektiği unutulmamalıdır. Gereğinden fazla hava akım hızı olması, kanallarda gürültü olmasına sebebiyet vermektedir. Keza hava hızı sistem fanının gücü ile ilişkili olduğundan hava hızı artışıyla fan debisi ve yükünü de artırılması zorunluluğu doğacaktır. Hava hızının gereğinden düşük olması ise yeterli hava debisine oluşturmadığından istenilen şartlardaki havalandırma – iklimlendirme yapmadığı gibi uygun termal konfor ortamının önüne geçecektir.