Tan Teknik Kontrol Uluslar Arası Belgelendirme ve Endüstriyel Ürünler Ltd. Şti.
Tan Teknik Kontrol Uluslar Arası Belgelendirme ve Endüstriyel Ürünler Ltd. Şti.

Kişisel Toz Maruziyeti Ölçümleri

Toz, denilince aklımıza ilk olarak evlerde temizlik yapan bayanların en büyük sorunu gelir. Fakat toz sadece evde değil günlük yaşantımızda bulunduğumuz her ortamda karşımıza çıkar ve sağlığımızı tehdit eden bir risk teşkil eder.Bazı sanayi dallarında toz işçi sağlığı bakımından ciddi bir tehlikedir, ayrıca bir makine ya da diğer iş ekipmanları ile teması ile arızalanmasına dolayısıyla iş,zaman ve para kaybına sebebiyet verir. Peki kendisi çok küçük fakat önlem alınmaz ise sorunları çok büyük olan bu Toz nedir?


Atmosfer içerisinde katı halde bulunan maddelerin (partiküllerin) tanecik boyutlarının 300 mikrondan küçük olması durumunda toz ismini alırlar; 50 mikron çıplak gözle görme sınırıdır,akciğerlerimize ulaşabilen taneciklerin boyutları 10 mikron ve altında olanlardır. 5 mikron altındaki parçacıkların alveollere kadar ulaşabildiği bilinmektedir,0.5 mikron altındaki parçacıklar ise kan yoluyla diğer organlara kadar ulaşır, yada nefes verilmesi,öksürme veya aksırmayla dışarı atılırlar. Ancak 0.5-5 mikron arasındaki parçacıklar alveollere ulaşabilecek kadar küçük öte yandan dışarı atılamayacak kadar ağır  parçacıklardır. Vücudumuzda birikme eğilimi göstereceklerinden en zararlı olan bu boyutda olanlardır ve pnömokonyoz denilen akciğerlerde toz birikmesi ve buna karşı dokusal tepkime sonucu oluşan akciğer hastalığına sebebiyet verir. Akciğerde 10–30 gram toz birikmiş olan bir işçinin hiçbir şikâyeti olmayabileceği gibi, 3 gram kristal yapıda SiO2 tozu birikmesi ciddi sonuçlar doğurabilmektedir. Kural olarak solunabilir tozlar, kristal yapıda SiO2 bakımından ne kadar zengin ise, hastalık yaratma riski de o denli fazla olarak kabul edilmektedir


İşyerlerinde karşımıza çıkan bazı toz çeşitleri:


  •  Fibrojenik tozlar: Silikoz, aspestoz gibi pnömokonyoza sebep olan tozlardır.
  • Toksik tozlar: Vücuda alındıklarında akut veya kronik zehirlenmeye sebep olan tozlardır. Bunlar kurşun, krom, kadbiyum, mangan, vanadyum gibi ağır metal tozlarıdır.
  • Kanserojen tozlar:Kansere sebep olan tozlardır. Bunlar asbest, arsenik, berilyum, kromatlar, nikel tozları gibi tozlardır.
  • Radyoaktif tozlar:Bunlar çok sayıda olmakla beraber en önemlileri uranyum, seryum, zirkonyum bileşikleri, trityum ve radyum tuzlarıdır.
  • Alerji yapan tozlar: Bunlar bazı insanlarda allerji yapan, astın ve egzama gibi hastalıklara sebep olan tozlardır.
  • İnert tozlar:Akciğerlerde birikebilen, fakat Herhangi bir hastalık yapmayan tozlardır.
  • Organik tozlar: Bitkisel ve hayvansal tozlar(pamuk,tütün,yün)
  • İnorganik tozlar: Kimyasal ve doğal bileşikler