Topraklama Ölçümü
Bir binada yer almakta olan topraklama sisteminin değerlerinin ölçümüne topraklama ölçümü ismi veriliyor. Yapılmış olan bu işlemlerden bir rapor hazırlanıyor. Rapora göre de yapılacak herhangi bir şey gerekiyorsa hemen yaptırılıyor. Can ve mal güvenliğini korumak adına yapılması oldukça önemli olan ve doğru bir şekilde yapılması gereken topraklama ölçümü bir bakıma hayati bir anlamda taşıyor. Kesinlikle doğru bir şekilde yapılması gerektiğinden uzmanlara bırakılması gereken topraklama ölçümü aynı zamanda toprak direnci anlamına da geliyor. Nasıl yapıldığını, nelerden oluştuğunu ve ne tür çeşitlerinin olduğunu topraklama yaptıracak olan kişilerin de bilmesinde fayda bulunuyor.
TOPRAKLAMA ÖLÇÜMÜ NASIL YAPILIR?
Ölçümlerde kullanılan yöntem yaygın olarak görüldüğü üzere 2 kazıklı (3problu) adı verilen ölçüm şekli oluyor. Bu ölçümü yaparken P ve C elektrotlarının toprağa derinlemesine olacak şekilde çakılması gerekiyor. Toprağa derinlemesine çakılacak olan bu iki elektro arasında belirli bir mesafede bulunuyor. Daha sonra elde olan yeşil kablonun topraklama barasına bağlanması gerekiyor. Uzman kişiler bu barayı ayırdıktan sonra elde bulunan sarı ve kırmızı kabloların kullanılması gerekiyor.
Sarı olan kablonun P kısmına kırmızı olan kablonun da C kısmına bağlanma işlemi gerçekleştirildikten sonra topraklama ölçümü gerçekleştirilmiş oluyor. Bu işlem esnasında toprağın nemine de dikkat edilmesi gerekliliği bulunuyor. Toprak çok kuru olduğu takdirde hafif bir su dökümü gerçekleştirerek nemlenebilmektedir. Belirli bir sıraya göre gerçekleştirilmesi gereken ve uyulması gereken kuralları olan bu ölçümü gerçekleştirecek olan kişilerin de uzman kişiler olması gerekiyor. Toprak ölçüm sırasında kullanılan aletler de bulunuyor. Direnç ölçüm aleti, toprak meğeri gibi farklı aletler yardımıyla ölçümler hatasız bir şekilde gerçekleştirilmeye çalışılıyor. Herhangi bir hatada yol açılabilecek tehlikeler bulunuyor.
TOPRAKLAMA ÖLÇÜMÜ NEDİR?
Endüstriyel alan ve binalarda topraklama sistemi bulunuyor. Bu sistemin ölçülmesi olası tehlikelerin engellenmesi açısından büyük bir önem taşıyor. Yapılan bu ölçüme de topraklama ölçümü adı verilmektedir. Bu kontrollerin yılda en az bir kere yapılması gerekiyor. Kontroller ve ölçümler Elektrik Tesisi Topraklama Yönetmeliği ve İş güvenlikleri kapsamında gerçekleştiriliyor. Bu ölçüm de topraklama elektrotu, özgül direnç gibi kavramlar önem arz ediyor. Yapılacak olan teknik muayene bu kavramların içeriklerine uyacak şekilde gerçekleştiriliyor.
TOPRAKLAMA ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Topraklama sistemlerinin birbirinden farklı özelliklere sahip olan 3 çeşidi bulunuyor. Bunların başında gelen koruma topraklaması bir yalıtım hatası olduğu takdirde elektrik devresinin aşırı akıma göre koruma aygıtları ile açılmasını sağlayabilmek adına doğrudan bağlanmasına deniyor. Koruma topraklaması binalarda iletken olan bölümler ile ulaşılabilen kısımlarında kullanılıyor. Alçak ve yüksek gerilim kablolarının söz konusu olduğu yerlerde kullanılıyor. Aynı zamanda elektrikli motor ve jeneratörlerin kullanıldığı yerlerde de koruma topraklaması kullanılıyor. Yüksek gerilimli hava hatlarında da koruma telleri içerisinde koruma topraklaması kullanılıyor. Koruma topraklamasından sonra gelen diğer bir topraklama çeşidi ise İşletme Topraklamasıdır. İşletme topraklaması kendi içerisinde iki farklı şekilde yapılıyor. Dirençsiz ve dirençli işletme topraklaması olarak ayrılan bu bölümlerden dirençsiz işletme topraklaması doğrudan yapılan topraklamalara deniyor. Bu topraklama siteminde devreye direnç koymadan topraklama gerçekleştirilmiş oluyor. Dirençli işletme topraklamasında ise genellikle OG sistemleri uygulanıyor. Diğer bir topraklama çeşidi olan yıldırıma karşı yapılan topraklama ise yıldırım düşmesi durumunda güvenliği sağlamak amacıyla yapılıyor. Eğer bu sistem bulunmuyorsa hasar oluşma riski çok yükseliyor.
TOPRAKLAMA ÖLÇÜMÜ KİMLER YAPABİLİR
Topraklamanın ölçümünün gerçekleştirilmesinde birçok farklı aşama bulunabiliyor. Toprak gerilimi ölçümü, toprak voltajı ölçümü ve toprak meğeri ile hassas ölçüm türleri, aşamalarıyla, ölçümler gerçekleştiriliyor. Ölçüm sırasında toprak gerilim ölçümü 10V ya da daha az olmalıdır. Gerilimin 10V’dan büyük olursa ya kaynak kapatılıyor ya da gerilim azaltılıyor. Bu gibi topraklama ölçümlerini gerçekleştirenler Elektrik Mühendisleri ve elektrik bölümü mezunu uzmanlar oluyor. Bünyesinde bu iş için Elektrik Mühendisi bulunduran birçok firmadan da yararlanılabiliyor.
Topraklama ölçümünü yapmak üzere giden mühendislerin yapması gereken kontroller bulunuyor. Bu kontroller arasında ilk olarak gözle muayene geliyor. Daha sonra ise mühendisler koruma iletkenlerini, ana iletkenleri, tamamlayıcı iletkenlerinin bağlantılarını inceliyor. Elektrik tesisinde bulunan yalıtım direnci ölçümü gerçekleştirildikten sonra uzmanlar toprak özdirencini ölçme aşamasına geçiyorlar. Toprak özdirenci ölçülüyor daha sonra ise toprak direnci ölçülüyor. Yapılacak olan diğer birçok kontrol sonrasında herhangi bir sorun yaşandığı takdirde farklı çözüm yolları aranıyor. Sıra ile yapılan bu kontrollerde en son çevrim empedansı kontrol ediliyor ve hata akımı koruma düzeninde de kontrol gerçekleştirildikten sonra işlem bitmiş oluyor.